Stokçuluk Nedir Ne İşe Yarar?
Stokçuluk bir ürünün ileride daha değerleneceğini öngörerek ihtiyaç fazlası olacak şekilde temin etmektir. Kimisi bilinçli yapar. kimisinin yıllardan gelen alışkanlığıdır, kimisi herkes yapıyor diye yapar kimisi de para kazanmak için yapar.
Bunun en çok rastlananı enflasyonist ekonomilerde fiyat artışlarının astronomik olması bunun sonucunda panik alışları sergileyen ülkede yaşayan insanlar tarafından olmaktadır. Yani halkın dolaplarında duran ihtiyaç fazlası malzemeler raflarda dursa fiyatlar daha aşağıda olacakken tabi bu olmadığı için fiyatlar olması gerekenden hızlı artar. Dolabında ihtiyaç fazlası malzeme tutanlar fiyatların artması ile üzülürken ellerindeki malları düşünerek kendilerini teselli ederler. Bu zorunlu stokçuluğa örnektir. Derdi unu şekeri ucuza almak olan kişiler parayı kolay kazanmıyorlardır.
Bir diğeri ise geçmişte alamamış alınmamış sonrasında alabilecek paraya ulaşmış kişilerde oluşan psikolojik alma hastalığıdır. Yukarıdaki hadiseleri ailesi yaşayan çocuklarda görülebilir. Ya da hiç alamamış ailelerde rastlanabilir. Geçmişte kuyruk beklemiş kişiler olması çok olası.
Gelelim örnekler arasındaki en absürt olanına. Bunlar sürü psikoloji ile herkes alıyor diye alanlardır. Mesela herkes makarna alıyordur akşam ajansında haberi görür "ya bunlarda yarın kıtlık var sanki görmemişler" der. İki gün sonra talep dengesizliği ve fırsatçılık sonrası makarna fiyatı 3 liradan 4 liraya çıkınca gizli gizli alırlar sonra 5 lira olduğunda hafif mutlulukla yakın çevreye makarna 6 lira olduğunda tüm çevreye anlatırlar. Bu makarnayı 3 liradan alanlar bu gruba dahil değildir. Bunlar bilinçsiz stokçuluğa örnektir. Genelde ihtiyaç fazlası alırlar.
Son olarak krizi fırsata çevirme adı altında vurgun yapmak isteyenler. Bunlar genelde çok parası olan ve sektördeki krizleri önceden öngören bu işin ehli kişilerdir. Bunlar 3 liradan makarnaları tonlarla stoklarlar 100-200-500 ton makarnayı 2 liradan alırlar makarna 4 lira olunca 3 liradan satarlar %50 temiz kar. Sonra evlerinde keyifli bir spagetti yerler.