Alaşımlı Çelikler Ne işe Yarar ve Özellikleri Nelerdir?

Alloy çelikleri (Alaşımlı çelikler), çelik çeşitlerine eklenen bileşiklerin fiziksel ve mekanik özelliklerini değiştirmek amacıyla üretilir. Alloy çelikleri, çelik içerisinde yüksek miktarda nikel, krom, molibden, vanadyum, bor, niobium ve diğer alaşımlar bulundurabilir. Aşağıda birkaç örnek bulunan Alloy çeliklerinin çeşitleri ve kullanım alanları verilmiştir:

• Ekstra Alto Alaşımlı Çelikler: Bu çelikler yüksek miktarda nikel, krom ve molybden içererek korozyona karşı dayanıklı ve sert olma özelliğine sahiptir. Bunlar yüksek basınçlı tesisatlar, enerji ve petrokimya endüstrisi gibi korozyonlu ortamlarda kullanılır.
• Hastelloy Çelikleri: Bu çelikler, korozyona ve aşınmaya karşı dirençli olan, nikel, krom, molibden ve molybden alaşımlı çeliklerdir. Bu çelikler, kimya ve petrokimya endüstrisinde, reaktörler ve depolama tankları gibi korozyonlu ortamlarda kullanılır.
• Inconel Çelikleri: Bu çelikler, nikel ve krom alaşımlı çeliklerdir ve yüksek sıcaklıklarda korozyona karşı dayanıklıdır. Bu çelikler, hava ve uzay uygulamaları, sıcak yüklemeli makinalar ve çok sıcak ortamlarda kullanılır.
• Stainless Steel (Paslanmaz Çelikler): Bu çelikler krom ve nikel gibi alaşımlar içererek korozyona karşı dayanıklıdır. Bu çelikler yiyecek ve içecek endüstrisi, endüstriyel ekipmanlar, hastane ve gıda üretim tesisleri gibi korozyonlu ortamlarda kullanılır.

Her alaşımlı çelik, farklı miktarlarda bileşenler içererek farklı mekanik ve fiziksel özelliklere sahiptir. 

Alloy çeliklerinin birçok farklı çeşidi bulunmaktadır. Bunlar arasında en yaygın olarak kullanılanlar şunlardır:

İçeriklerinin özelliklerine göre:

• İçerisinde nikel bulunan nikel alaşımlı çelikler: Bu çelikler, korozyona karşı dirençli ve düşük kararma oranına sahiptir. Bu çelikler, petrol ve gaz endüstrisi, sanayi tesisleri, havacılık ve uzay teknolojisi gibi uygulamalarda kullanılır.
• İçerisinde krom bulunan krom-molibden alaşımlı çelikler: Bu çelikler, mükemmel sertliğe, dayanıklılığa ve aşınmaya karşı dirence sahiptir. Bu çelikler, otomotiv ve makine imalatı gibi endüstrilerde kullanılır.
• İçerisinde molibden bulunan molibden alaşımlı çelikler: Bu çelikler, yüksek sıcaklıklarda korozyona karşı dirençli ve aşındırma dayanıklıdır. Bu çelikler, enerji üretim tesisleri, petrokimya endüstrisi gibi uygulamalarda kullanılır.
• İçerisinde nikel ve krom bulunan inox alaşımlı çelikler: Bu çelikler, korozyona karşı mükemmel direnç, düşük kararma oranı ve sertliğe sahiptir. Bu çelikler, gıda endüstrisi, medikal cihazlar ve araçlar gibi uygulamalarda kullanılır.

Her bir alaşımlı çelik, belirli uygulamalarda en iyi performansı gösterecek şekilde tasarlandı. Bu nedenle, özellikleri ve faydaları arasındaki farklar, alaşımlı çeliklerin kullanım alanlarına göre değişebilir.

Türlerine göre bazılarını açıklamak gerekirse;

S355J2, C45E, 42CrMoS4 ve 20MnCrS5, farklı kimyasal bileşenlere ve makine yapısına sahip çelik türleridir. Bunların her birinin kendine özgü makine özellikleri ve uygulamaları vardır.

S355J2, yapısal çelik türüdür ve en çok çelik konstrüksiyonları ve yapıları için kullanılır. Yüksek mukavemet ve esneklik özelliklerine sahiptir.

C45E, çok yönlü bir çelik türüdür ve çok çeşitli uygulamalar için kullanılabilir. C45E özellikle yüksek sertlik ve mukavemet özelliklerine sahiptir.

42CrMoS4, çok yönlü bir çelik türüdür ve en çok çelik konstrüksiyonları, kaynak yapıları ve endüstriyel ekipmanlar için kullanılır. Yüksek mukavemet ve esneklik özelliklerine sahiptir.

20MnCrS5, çok yönlü bir çelik türüdür ve en çok yapısal çelik, endüstriyel ekipman ve bileşenler için kullanılır. Yüksek mukavemet, dayanıklılık ve esneklik özelliklerine sahiptir.

Bu çelik türleri arasındaki farklar, çeliklerin kimyasal bileşenlerine ve makine özelliklerine göre belirlenir. Uygulamanıza göre, uygun çelik türünü seçmeniz gerekir.