Türkiye Rüzgar Çeşitleri: Yönleri ve Mevsimlere Göre Özellikleri
Türkiye, coğrafi konumu ve yer şekilleri nedeniyle farklı rüzgar çeşitlerinin etkisinde kalan bir ülkedir. Rüzgarlar, atmosferdeki hava hareketleridir ve basınç farklılıklarından kaynaklanır. Rüzgarlar hem iklim hem de doğal olaylar üzerinde önemli bir rol oynarlar.
Türkiye'deki rüzgar çeşitleri iki ana gruba ayrılabilir: sürekli rüzgarlar ve yerel rüzgarlar.
Sürekli rüzgarlar, yıl boyunca belirli bir yönden esen ve geniş alanları etkileyen rüzgarlardır. Türkiye'de sürekli rüzgarların en bilinen örnekleri şunlardır:
- Kutup Rüzgarları: Kutup bölgelerinden orta kuşaklara doğru esen soğuk ve kuru rüzgarlardır. Türkiye'nin kuzeydoğu kesimlerinde görülürler.
- Batı Rüzgarları: Batıdan doğuya doğru esen ılık ve nemli rüzgarlardır. Türkiye'nin batı kesimlerinde görülürler.
- Ticaret Rüzgarları (Alizeler): Doğudan batıya doğru esen sıcak ve nemli rüzgarlardır. Türkiye'nin güney kesimlerinde görülürler.
Yerel rüzgarlar ise belirli bir bölgeye veya mevsime özgü olan ve daha dar alanları etkileyen rüzgardır. Türkiye'de yerel rüzgarların en bilinen örnekleri şunlardır:
- Poyraz: Kuzeydoğudan güneybatıya doğru esen soğuk ve kuru bir rüzgardır. Kış aylarında kar yağışına neden olur.
- Lodos: Güneybatıdan kuzeydoğuya doğru esen sıcak ve nemli bir rüzgardır. Yağmur getirmeden önce havayı ısıtır.
- Karayel: Kuzeybatıdan güneydoğuya doğru esen soğuk ve kuru bir rüzgardır. Dağ yamaçlarından inerken ısınarak fön etkisi yapar.
- Keşişleme: Güneydoğudan kuzeybatıya doğru esen sıcak ve kurak bir rüzgardır. İstanbul Boğazı'nda denizciler için tehlikeli olabilir.
- Kıble: Güneyden kuzeye doğru esen sıcak ve nemli bir rüzgardır. Akdeniz Bölgesi'nde alçak basınç merkezinden kaynaklanır.
- Gündoğusu: Doğudan batıya doğru esen soğuk ve kurak bir rüzgardır. Kafkaslar'da yüksek basınç merkezinden kaynaklanır.
- Günbatısı: Batıdan doğuya doğru esen ılık ve nemli bir rüzgardır. Marmara Bölgesi'nde yağış getirir.
- Meltem: Yaz aylarında Akdeniz Bölgesi'nde denizden karaya doğru esen serinletici bir brizdir.