Çeliklerin Kesim Hızları Nasıl Belirlenir? Nelere Dikkat Edilmelidir?

Çelik, demir ve karbonun alaşımı olan bir metaldir. Çelik türleri, karbon oranı, alaşımda bulunan diğer elementler ve ısıl işlem gibi faktörlere göre farklılık gösterir. Çelik türleri arasında karbon çeliği, alaşımlı çelik, paslanmaz çelik ve araç çeliği gibi örnekler verilebilir.

Çelik türlerine göre kesim hızları ise, çeliğin sertliği, kesici takımın malzemesi, kesme derinliği, ilerleme miktarı ve soğutma durumu gibi parametrelere bağlıdır. Kesim hızı; kesici takımın iş parçası çevresinde bir dakikada metre cinsinden aldığı yoldur. Kesim hızı değeri kesici takım imalatçısı firmaların kataloglarından aşağıdaki ölçütlere göre seçilir:

- **Kesici takım malzemesi**: Kesici takım malzemesi ne kadar sert ve dayanıklı ise kesim hızı o kadar yüksek olabilir. Örneğin karbür takımlar, hızlı çelik takımlara göre daha yüksek kesim hızlarına izin verir.

- **İş parçası malzemesi**: İş parçası malzemesi ne kadar sert ve dayanıklı ise kesim hızı o kadar düşük olmalıdır. Örneğin paslanmaz çelik, karbon çeliğine göre daha düşük kesim hızları gerektirir.

- **Kesme derinliği**: Kesme derinliği ne kadar büyük ise kesim hızı o kadar düşük olmalıdır. Kesme derinliği arttıkça kesici takım üzerindeki kuvvet ve ısı da artar.

- **İlerleme miktarı**: İlerleme miktarı ne kadar büyük ise kesim hızı o kadar düşük olmalıdır. İlerleme miktarı arttıkça kesici takım üzerindeki kuvvet ve ısı da artar.

- **Soğutma durumu**: Soğutma durumu ne kadar iyi ise kesim hızı o kadar yüksek olabilir. Soğutma durumu iyileştikçe kesici takımın ömrü ve performansı da artar.

Bu parametreler dikkate alınarak, farklı çelik türleri için yaklaşık kesim hızları Tablo 1'de verilmiştir.

| Çelik Türü | Kesici Takım Malzemesi | Kesim Hızı (m/dk) |

|------------|------------------------|-------------------|

| Karbon Çeliği | Hızlı Çelik | 20-30 |

| Karbon Çeliği | Karbür | 80-120 |

| Alaşımlı Çelik | Hızlı Çelik | 15-25 |

| Alaşımlı Çelik | Karbür | 60-100 |

| Paslanmaz Çelik | Hızlı Çelik | 10-15 |

| Paslanmaz Çelik | Karbür | 40-80 |

| Araç Çeliği | Hızlı Çelik | 10-20 |

| Araç Çeliği | Karbür | 40-60 |

Tablo 1: Farklı çelik türleri için yaklaşık kesim hızları

Bu değerler, genel bir rehber olarak kullanılabilir. Ancak her uygulama için en uygun kesim hızını belirlemek için