Çeliklerde "Mn" Mangan

Çelik malzemelerde "mn" elementi, yani mangan, çeliğin dayanma kuvvetini, tokluğunu, dövülebilirliğini ve sertleşebilirliğini arttıran önemli bir alaşım elementidir. Çelik içerisindeki mangan oranı arttıkça, çekme dayanımı ve akma dayanımı da artar. Ancak mangan oranı çok yüksek olursa, çeliğin sünekliği azalır ve kaynak yapılabilirliği zorlaşır.


Çelik malzemelerde mangan miktarının belirlenmesinde, çeliğin kullanılacağı uygulama ve istenen özellikler önemlidir. Örneğin, makine, cıvata, somun, dişli çark, transmisyon mili, kazma, kürek gibi araç gereçlerin yapımında kullanılan orta karbonlu çeliklerde mangan oranı %0.31 ile %0.60 arasında olmalıdır. Bu tip çelikler ısıl işlem ile sertleştirilmeye uygundur.

Yüksek karbonlu çeliklerde ise mangan oranı %0.61 ile %1.50 arasında olabilir. Bu tip çelikler mil, şaft, spiral ve yaprak yaylar, makaslar, kepçe dişlisi, greyder bıçağı, yüksek mukavemetli makine parçaları, ağaç testeresi gibi araç gereçlerin yapımında kullanılır. Yüksek manganlı, yüksek karbonlu çelikler yüksek aşınma direnci ve tokluk gösterir.

Yorumlar